4 دسامبر 2023- سلول های بتای پانکراس در مجموعه ای از سلول ها به نام جزایر لانگرهانس قرار دارند. سلول های β پانکراس تنها سلول هایی هستند که انسولین تولید می کنند - هورمونی که سطح گلوکز خون را کاهش می دهد. کاهش سلول های β پانکراس یکی از دلایل اصلی دیابت است.

دانشمندان مدت‌هاست که می‌دانند سلول‌های β در پانکراس در دوران بارداری افزایش می‌یابند و بلافاصله پس از تولد به تعداد اولیه ی خود باز می‌گردند. اما دانشمندان هنوز مکانیسم‌های اساسی را که باعث می‌شود این سلول‌ها به تعداد اولیه خود بازگردند، درک نکرده‌ بودند.

در یک پیشرفت مهم، گروهی از محققان کشف کردند که نوعی از گلبول های سفید خون به نام ماکروفاژها سلول های β پانکراس را می خورند (فاگوسیتوز می کنند) و در نتیجه تعداد آنها را پس از زایمان به سطوح قبل از بارداری می رسانند.

نتایج این تحقیق که توسط دانشیار جونتا ایمای، استادیار آکیرا اندو و پروفسور هیدکی کاتاگیری از دانشکده پزشکی دانشگاه توهوکو رهبری ‌شد، در 15 سپتامبر 2023 در مجله ی Development Cell منتشر گردید.

در ابتدا، محققان تعداد سلول های β پانکراس را در جزایر لانگرهانس در مدل موش حامله بررسی کردند. آنها تأیید کردند که تعداد سلول ها در پایان بارداری در مقایسه با موش های غیرباردار دو برابر بود، اما به تدریج کاهش یافت و پس از زایمان به مقدار اولیه بازگشت.

دکتر ایمای، گفت: پس از مشاهده جزایر لانگرهانس قبل و بعد از زایمان، متوجه ی افزایش ماکروفاژها شدیم که با بلعیدن باکتری‌ها، مواد خارجی و سلول‌های مرده پس از زایمان از بدن در برابر عفونت‌ها محافظت می‌کنند. هنگامی که ما درمانی را برای مهار این فرآیند به کار بردیم، سطح قند خون بسیار پایین آمد (هیپوگلایسمی).

مشاهدات میکروسکوپی بیشتر از جزایر لانگرهانس پس از تولد نشان داد که سلول‌های β توسط ماکروفاژها فاگوسیتوز می‌شوند. به نظر می رسد این مکانیسم با کاهش سریع سلول های β پانکراس به تعداد طبیعی قبل از بارداری، از کاهش بیش از حد قند خون مادر پس از زایمان جلوگیری می کند.

سپس، محققان پروتئینی را که مسئول جذب ماکروفاژها به جزایر لانگرهانس است، شناسایی کردند: سیتوکین CXCL10. بر این اساس، مهار عملکردCXCL10 ، کاهش سلول های β پانکراس را پس از تولد، سرکوب کرد.

دکتر ایمای افزود: ما امیدواریم نتایج این تحقیق به یافتن ابزارهایی برای حفظ سطح طبیعی قند خون و همچنین توسعه روش هایی برای پیشگیری و درمان دیابت کمک کند.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20231204/Postpartum-phagocytosis-of-pancreatic-ceb2-cells-by-macrophages-regulates-blood-glucose-levels.aspx